فوکر 50

فوکر 50 جانشین هواپیمای موفق F-27 فرنشیپ است که امروزه در خطوط هوایی ایران بعنوان هواپیمای توربوپراپ منطقه ای فاعلیت می کند. تاریخ ساخت فوکر 50 به سال 1983 بر می گردد، زمانیکه شرکت فوکر برای اولین بار از طراحی هواپیمای 50 نفره با نام فوکر 50 و جت صد نفره فوکر 100 پرده برداشت. فوکر 50 بر اساس بدنه هواپیمای F-27-500 ساخته شده ولی دارای تغییرات اساسی است . در صدر تغییرات موتور توربوپراپ پرات اند ویتنی PW125 6 تیغه ای است که باعث افزایش %12 سرعت کروز و برد هواپیما و کاهش مصرف سوخت شده است. از دیگر تغییرات آن می توان به سیستمهای اویونیک (الکترونیک پروازی) جدید و کابین شیشه ای و استفاده محدود از مواد کمپوزیت(مرکب) اشاره کرد.



--------------------------------------------------------------------------------



--------------------------------------------------------------------------------


دو نمونه اولیه فوکر 50 بر اساس F-27 ( با وجود اینکه %80 قطعات جدید و یا بهبود یافته بود) ساخته شده و اولین بار در 28 دسامبر 1985 به پرواز در آمدند. گواهینامه پرواز فوکر 50 در می 1987 دریافت شده و شرکت لوفت هانزا سیتی لاین بعنوان اولین مشتری در آگوست همان سال هواپیمای خود را تحویل گرفت. مدل پایه فوکر 50، سری 100 می باشد.این مدل دارای حداکثر سرعت کروز 532 کیلومتر در ساعت و سرعت اقتصادی آن 454 کیلومتر در ساعت می باشد. سقف پرواز آن 25000 پا بوده و برد آن با 50 نفر مسافر 2055 کیلومتر می باشد. سری 120 نیز مدل 4 دره ( بجای 3 دره سری 100) است. مدل دیگر فوکر 50 سری 300 می باشد که دارای موتورهای قویتر PW127B با قدرت 2050 کیلو وات بوده که حداکثر سرعت گشتزنی آن را به 526 کیلومتر در ساعت می رسانند. برد این مدل با 50 نفر مسافر اندکی کمتر از سری 100 و حدود 2033 کیلومتر است.



--------------------------------------------------------------------------------


داخل کابین مسافر در هواپیمای فوکر 50 هواپیمایی کیش ایر



داخل کاکپیت فوکر50 در هواپیمایی آریا ایر

--------------------------------------------------------------------------------


تنها مدل ارتقا یافته اساسی فوکر 50 با نام فوکر 60 شناخته می شود که باری و نسبت به مدل های قبلی بزرگتر می باشد و به سفارش نیروی هوایی سلطنتی هلند در سال 1990 ساخته شد. خدمه پروازی فوکر 50 دو نفر می باشد و این هواپیما قادر به استفاده بگونه باری/مسافری در یک سفر می باشد. در نهایت شرکت فوکر در سال 1996 به خاطر مشکلات مالی ورشکسته شد در حالیکه 205 از این هواپیما ساخته شد و آخرین فوکر 50 نیز در سال 1997 به خطوط هوایی اتیوپی تحویل داده شد

787 بوئینگ

بویینگ 787 و یا به عبارتی 7E7

در پاسخ به نیاز شرکتهای هواپیمایی در سراسر دنیا و به منظور ارائه تسهیلات و خدمات هر چه بیشتر به مسافران، شرکت هواپیماسازی Boeing مدل جدیدی را با عنوان e7E7 به بازار ارائه مینماید. به این منظور گروهی از شرکتهای شناخته شده و فعال در صنعت هوا فضا در حال مطالعه و تحقیق برای ساخت این هواپیمای رویایی هستند. مراحل ساخت این هواپیما در پایگاه Everett شرکت Boeing در Seattle واشنگتن انجام می گیرد.


خصوصیات ویژه و منحصر به فرد e7E7e :

مدلهای e7E7-8 و e7E7-9 توانایی حمل 257-217 مسافر را در مسافتی معادل 8300 تا 8500 مایل (15400 تا15700کیلومتر) در 3 کلاس مختلف(فرست کلاس، بیزینس واکونومی کلاس) دارا می باشد. عضو دیگری از خانواده e7E7 ، مدل e7E7-3 می باشد که توانایی حمل 289 مسافر را در مسافتی معادل 3500 مایل (6500 کیلومتر) و در 2 کلاس مختلف دارا می باشد. مصرف سوخت هواپیمای Boeing e7E7 در مقایسه با دیگر مدلهای مسافربری، 20 درصد کمتر بوده و ظرفیت حمل بار این مدل 40 تا 60 درصد بیشتر از هواپیماهای فعلی خواهد بود. سرعت این هواپیما نیز مانند سریعترین مدل های امروزی یعنی معادل 85% ماخ (85/0سرعت صوت) خواهد بود.


تسهیلات متنوع و فراوانی نیز برای مسافران این هواپیما در نظر گرفته شده است.

فناوری پیشرفته به کار گرفته شده:

یکی از خصوصیات منحصر به فرد این مدل، به کارگیری فن آوری های پیشرفته ارائه شده توسط Boeing و گروه بین المللی توسعه فناوری این شرکت می باشد.

طبق اعلام شرکت بویینگ، بیشتر قطعات بدنه و بال مدل e7E7 از مواد ترکیبی و بسیار سبک ساخته خواهد شد .


در مدل جدید شرکت Boeing سیستم کنترل هوشمند برای تشخیص و اعلام نقایص و خرابی های احتمالی به سیستمهای کامپیوتری نصب شده در پایگاه های زمینی وجود خواهد
داشت.

شرکت بویینگ موتورهای ساخت شرکت های جنرال الکتریک و رولزرویس را به عنوان تأمین کننده نیروی محرکه e7E7 برگزیده است و انتظار می رود موتورهای ارائه شده برای این مدل جدید تفاوتهای اساسی و قابل توجهی با نمونه های قبلی داشته باشند.



قرار بر این بود که این مدل از اواخر سال 2003 وارد خطوط هوایی گردد و سفارشات قابل توجهی نظیر سفارش شرکت All-Nippon Airways و Air Newzealand را می توان نام برد.

از میان شرکتهای هواپیمایی اروپایی نیز Blue Panorama و First choice Airways اولین متشریان e7E7 بوده اند.اما در نهایت تولید این هواپیما از سال 2006 آغاز خواهد شد و اولین پرواز e7E7 در سال 2007 انجام خواهد گرفت و از سال 2008 نیز تحویل و فعالیت این هواپیما در خطوط هواپیمایی دنیا آغاز میگردد.



مشخصات مدل e7E7-3:

ظرفیت حمل 289 مسافر در مسافت 3500 مایل با نیروی دو موتور. طول بالها 50 تا 52 متر و طول هواپیما 56 متر خواهد بود. سرعت این مدل 85/0 سرعت صوت خواهد بود. پیشنهاد طرح در سال 2003 ارائه گردید و در سال 2006 ساخت آن آغاز میگردد و در سال 2007 اولین پرواز خود را انجام خواهد داد. از سال 2008 نیز فعالیت خود را در خطوط هوایی آغاز خواهد نمود.

مشخصات مدل e7E7-8:

ظرفیت حمل 217 مسافر در 3 کلاس پروازی مختلف و در مسافت 8500 مایل (15700 کیلومتر) با استفاده از نیروی دو موتور. طول بالها 59 متر و طول هواپیما 56 متر می باشد و سرعت آن 85/0 سرعت صوت خواهد بود. توانایی حمل وزنی معادل 480000ibs را در زمان برخاست هواپیما داراست.

مشخصات مدل e7E7-9:

ظرفیت حمل 257 مسافر در 3 کلاس مختلف و در مسافت 8300 مایل (15400 کیلومتر) با استفاده از نیروی دو موتور، طول بال 59 متر و طول هواپیما 62 متر و سرعت آن 85/0 سرعت صوت خواهد بود و از سال 2010 به خطوط هوایی وارد خواهد شد.

boeing 787 و airbus 350 رقبا تازه نفس

مقایسه بوئینگ 787 دریم لاینر با ایرباس 350


عکسی از صحنه بهره برداری ۷۸۷ در امریکا روبروی ساختمانهای اصلی بوئینگ


هواپیمای بوئینگ 787، از قابلیت حمل 200 تا 300 مسافر، بسته به پیکربندی صندلی های آن در کلاس های مختلف تا مسافت حداکثر 15.000 کیلومتری برخوردار می باشد که با در نظر گرفتن طراحی موتورهای جدید و کاراتر آن از لحاظ مصرف سوخت، می توان این هواپیما را، مجموعه ای از پیشرفت های نوین در راستای مدرنیزاسیون اقتصادی و البته به کارگیری صحیح و به جای آنان محسوب کرد. اما هواپیمای تازه طراحی شده ایرباس A-350 نیز در مقابل دریم لاینر، ظاهراً حرف هایی برای گفتن دارد. گرچه این هواپیمای پیشنهادی ایرباس همانند رقیبش یعنی بوئینگ 787، یک هواپیمای کاملاً جدید نیست، اما می توان آن را یک نمونه ارتقا یافته به میزان 80% از هواپیمای پر فروش ایرباس A-330 به شمار آورد.

ایرباس دلیل این که یک هواپیمای کاملاً جدید را طراحی نکرده است، چنین بیان می کند که طراحی یک گونه کاملاً جدید، نیاز به افتتاح یک خط تولید تازه و البته امکانات دیگر و صد البته، آموزش خلبانان برای یک هواپیمای جدید دیگر است، در حالی که با ارتقای یک نمونه قبلی به میزان زیاد، می توان با استفاده از شبیه ساز ها و سیمولاتور ها، روش های درسی پیشین و تمام موارد مشابه دیگر، خلبانان اپراتور در این هواپیمای نوین را آموزش داد و از صرف ده ها میلیون دلار برای ارائه آموزش ها و وسایل آموزشی جدید جلوگیری نمود. با به کارگیری این روش، آموزش خلبانانی که قبلاً با هواپیمای نسل قبلی این هواپیما، مانند A-330 پرواز می کرده اند، بسیار سهل تر و آسان تر خواهد بود و تقریباً حالتی شبیه به یک آموزش دوره ای مختصر برای آشنایی با بعضی سیستم های جدید خواهد بود. هواپیمای ایرباس A-350، به دلیل اینکه مستقیماً برای رقابت با بوئینگ 787 طرح ریزی شده است، از مشخصات تقریباً یکسانی با رقیبش از جهات گوناگونی مانند برد، گنجایش و سرعت کروز یا گشت زنی برخوردار است. این تشابه به جایی رسیده است که قرار است هر دوی این نوع هواپیماها، از موتورهای مشابه نسل جدید GEnx ساخت جنرال الکتریک و یا موتورهای Trent 1000 ساخت رولزرویس برای تامین نیروی پیشرانش خود بهره جویند. ایرباس A-350، از لحاظ به کاگیری مواد کامپوزتی، با میزانی معادل 35%، به هیچ وجه قابل مقایسه با میزان 60% در بوئینگ 787 نیست. در ایرباس A-350 بدنه ی هواپیما قرار است ابتداً از الیاژهای الومینیوم تقویت شده و آویزگاه های موتور تماماً از تیتانیوم ساخته شوند، در حالی که این رویه با فرآیند استفاده حداکثر از مواد کامپوزیتی در 787 کاملاً مغایرت دارد.



عکسی از صحنه بهره برداری ۷۸۷ در امریکا با حضور مردم



اما مورد توجه ترین مسئله در مورد رقابت این دو هواپیمای جدید با یک دیگر، نخست مسئله تعداد سفارشات و دیگری سال ورود به خدمت و قیمت هر فروند از هواپیماها می باشد. تا این زمان، تعداد سفارشات برای بوئینگ 787، به بیش از رقم 252 فروند رسیده است، در حالی که این عدد برای A-350، زیر 160 فروند است و همین، اولین مرحله افت A-350 می باشد. مسئله دیگر، سال ورود به خدمت این هواپیماهاست که نقشی غیر قابل انکار در بازار آنها خواهد داشت. برنامه ریزی ها بر آن است که هواپیمای بوئینگ 787، تا سال 2007 وارد خدمت شود در حالی که ایرباس، مدتی را معادل سه سال دیرتر از موعد بوئینگ، یعنی تا سال 2010، نیاز دارد.

آخرین وجه پر اهمیت مقایسه، قیمت تمام شده این هواپیماهاست که برای بوئینگ 787 دریم لاینر رقمی حداکثر در حدود 120 میلیون دلار در نظر گرفته شده است، اما هواپیمای ایرباس A-350، دارای هزینه ای معادل 150 میلیون دلار در مدل کوچک تر و 170 میلیون دلار در مدل بزرگتر خواهد بود که این مسئله حساس، به گمان زیاد بازار رقابت خرید را به سمت بوئینگ خواهد کشاند. به هر روی و سخن، آینده ای که پیش روی ماست، سرانجام برنده این رقابت پایاپای را معلوم ساخته مشخص می نماید که موفقیت نهایی با کدام غول هواپیماسازی جهان خواهد بود.